Chủ nhật 20-12-2015-Gặp mặt các cháu L/S Lù Văn Chài.

Cái kết có hậu!

Tôi đã có hai bài viết chia sẻ về hai liệt sỹ :Tạ Đông Trung liệt sỹ không quân –Anh hùng QĐNDVN-anh ruột  đồng môn Tạ Thu Thăng.Bài:Một chiều giáng đỏ và truyện kí Xuân,chia sẻ những tình cảm nhớ thương với liệt sỹ Lù Văn Chài đồng đội và một tình yêu trần trụi phút gần gũi nơi trận mạc,nhưng nỗi nhớ theo suốt cuộc đời.Cả hai bài viết có số lương xem đọc là đông đảo.Theo thống kê của các blog chỉ sau bài Cập nhật những tấm ảnh quí của blog ta…Bẵng đi một thời gian dài,gần đây một cô bé hiệu Viên Viên vào đọc bài viết và xúc động chia sẻ!(xem các bình luận của Viên Viên và T.Đ.T ở bài Anh mong tình em sẽ như cuộc đời trẻ mãi.).Tôi cũng hoàn toàn bất ngờ,những tưởng gần 50 năm rồi?Hài cốt của L/S Chài đã về quê mẹ.Nhưng Một chiều giáng đỏ vẫn đỏ đến tận giờ.Mộ liệt sỹ Chài nơi nghĩa trang Bến Tiến ngày xưa nay qui tập lại thành nghĩa trang liệt sỹ xã Thái thủy Lệ thủy Quảng bình.Cái cô bé Viên Viên ,tên chính xác là Viên Kiều Nga,cháu đời thứ 2 của chị gái liệt sỹ Lù Văn Chài.Như thế Kiều Nga gọi liệt sỹ Chài là cụ Cậu.Thế cũng gần, hơn nữa bên nội liệt sỹ Chài cũng không có ai.Ngày chiến trường biết nhau nhiều.Nhưng với Chài thì nhớ mãi bà mế(Mẹ liệt sĩ) mà Chài thường kể.Đây là những xúc động mà cháu Kiều Nga nói về bà Mế:” Có lần về quê, cháu được nắm tay bà, nhưng bà không nhìn thấy vì bị mù lòa cả đôi mắt. Bà đã mất từ mấy năm trước do tuổi cao sức yếu rồi ông ạ. Cháu rất vui vì được gặp ông, để hoàn thành tâm nguyện cuối cùng của bà. Cháu cảm ơn ông rất nhiều.”Chiến tranh qua đi lâu rồi,nhưng tâm nguyện của mẹ liệt sỹ giờ mới gần hiện thực.Để làm được ước nguyện này,phải cần đến thế hệ cháu ngoại đời thứ 2….Cũng may đồng đội của Lù Văn Chài ,tất cả đều minh mẫn.Và,thời đại tin học mới kéo lại gần nhau hơn.Viên Kiều Nga lại là cô sinh viên,học học viện gần nhà tôi.Tất cả anh em đồng đội tiểu đoàn 99 trung đoàn 274 PKKQ sống ở Hà nội đều thừa nhận Viên Kiều Nga là đồng đội của chúng tôi ,trong những ngày gặp mặt.tới đây của đơn vị cũ.25-5-1972 chia li liệt sỹ Chài…12-2015 gặp lại Chài và những người ruột thịt của Chài nữa.Còn tự hào nào hơn?(Tôi đã copy toàn bộ trang viết cả phần bình luận dâng lên anh Chài khi về đất mẹ)

….Mà biết đâu ,rồi đây con cháu cái cô Xuân y tá bộ đội đường ống năm nào!(Truyện kí Xuân) sẽ lại cho những phản hồi bình luận thiêng liêng?

Phố Hoành.

Thế rồi chú Bởn cũng có vợ.Là khi tôi đã học năm cuối cấp ba ở trường huyện bên.Vì phải học ở huyện bên,nhưng gần nhà.Chỉ phải qua phà kéo tay,ở bến đò Hoành(Tên có từ lúc anh cả Hoành làm nghề đưa đò) đạp xe chưa đến 30phut. là tới.Nên tôi vẫn đi buổi về…Tuy vậy cũng là hiếm với học sinh nông thôn thời đó.Chú Bởn người gốc ở đây,nên thủ tục đều theo làng.Có điều thím Bởn lại là ngụ cư khi lấy chú Bởn.Cứ nhìn thím,thì cũng rõ là dân buôn bán thị thành.Người làng tôi cũng không quan tâm gì,ngay cả về tuổi tác dễ nhận ra thím Bởn phải hơn chú Bởn đến 2-3 tuổi?Tôi cũng được chú Bởn mời ăn cỗ cưới.Thú thật lần đầu tiên được ăn cỗ,mà cỗ đó hoàn toàn như ngoài thành phố.Do một tay thím Bởn làm,bày biện…

Những ngày đầu thím Bởn dựng một quán nước khang trang,ngay dưới gốc gạo, lối xuống phà Hoành.Khách vãng lai thì đồn thổi nước chè của quán nước phà Hoành ngon từ chè tươi đến vị chát ngọt của trà “Móc câu” mà lúc đó chỉ có ở đó…Đương nhiên cả vẻ đẹp,lẫn cái duyên sắc sảo của bà chủ quán họ cũng thêu dệt nên nhiều.Nhưng trẻ con làng tôi,được ông bà ,bố mẹ cho vào chơi,mua quà quán phà Hoành lúc đó là nhất rồi.Với tôi thì lại quá tiện,mỗi lần đi học hay về thế nào cũng ghé qua chào thím Bởn.Tôi biết uống trà và nghiện trà từ lúc đó?...

Đất lành chim đậu,từ một trang trại Lão Hoành rồi đã thành xóm Hoành.Có điều người làng tôi ra định cư,đã nhiều hơn người ngụ cư ở nơi khác đến?Đến khi xóm Hoành phát triển đến độ gần như một làng.Ủy ban xã,các cụ chức sắc trong làng có ra vận động chú Bởn và bà con xóm Hoành:Lập tên làng mới?Chú Bởn và mọi người đều không chịu.Lí do suy cho cùng đất này do lão Hoành khai phá,song về lí vẫn là đất làng tôi.Nên các vị cứ cho chúng tôi mang tên xóm Hoành…Đến tận bây giờ đã trở thành phố Hoành,có tên trên bản đồ hành chính tỉnh tôi.Thì phố Hoành vẫn trực thuộc xã.Có điều phà Hoành bây giờ không còn nữa.Một cây cầu beton vĩnh cửu ,hai làn xe mang tên 1-5 thay thế.

Chú Bởn có ba người con: cô út sau khi có bằng cử nhân của ĐHNT,cùng thím Bởn về thành phố Nam định lập nghiệp.Cũng nói thêm:khi mà ngành công nghiệp dệt Nam định đổ vỡ…thì người ta lại rồng rắn đi lập nghiệp ở những tỉnh xa:Sài gòn,Bình dương ,Đồng nai.Căn nhà cũ to,đẹp…mà ông anh cả thím Bởn ở,phải bán rất rẻ rồi cả nhà vào thành phố Hồ Chí Minh.Thím Bởn mua lại căn nhà ấy,cũng không đắt lắm?Giao cho cô út ở.Nay cô út đã có công ty riêng.Thím Bởn thì lên chùa,tu hành.Anh cả Minh thì sau khi tốt nghiệp:kĩ sư chăn nuôi,lại về hẳn xóm Hoành lập nghiệp đến giờ.Cái ngày cả Minh về Hà nội,học thêm cái bằng kinh tế,đều ghé qua nhà tôi cả?Hai ông con tướng cướp của tôi,cũng lại mê cả Minh?Như tôi mê chú Bởn ngày nào.Về quê lần nào hai cậu cũng tót ra nhà chú Bởn.Cậu hai Tuấn thì cũng là luật sư trong đoàn luật sư của tỉnh…Sau  lần anh cả Minh về Hà nội,bảo vệ cái bằng kinh tế,có ghé qua nhà tôi.Cả Minh trịnh trong,đưa tôi cái ống gỗ sơn mài của lão Hoành ngày ấy.Và nói:

-Bố em ,nhờ anh xem có ai thạo tiếng Hán xem giúp,xem gia phả lão Hoành nói gì?Chờ từng ấy năm rồi?Nếu biết ,nay chỉ còn cách tìm trao cho con cháu người ta…

À,thì thế…có nhiều cái mà cuộc đời không thể đợi ,chờ được nữa.Dù tâm nguyện của lão Hoành là thế?

Tôi cũng quen nhiều vị ở Viện Hán –Nôm.Song vì nghĩ là gia phả một dòng họ và chữ tín với lão Hoành,nên thôi.Nhớ ra thày Nguyễn Hoa Toàn chủ nhiệm khoa của chúng tôi.Nguyên học kĩ sư phân bón(Phì liệu) tại Trung quốc.Tôi đến nhờ thày dich giúp.Thày xem qua,rồi nói:”Gia phả gì đâu ông?Đây là bốn sắc phong của bốn đời vua,cho chùa Bãi đá  đấy”.Trời ơi! Chùa Bãi đá mới ,nay gần như cụm chùa lớn nhất Việt nam.Chùa bãi đá cổ vẫn còn,nhưng sắc phong sao lại lọt vào tay Lão Hoành?Và có ai còn đi tìm những sắc phong này…?Tôi tức tốc về gặp ngay cả Minh và chú Bởn vào chủ nhật kế cận đó…Ngỡ ngàng trước bí mật của gia phả Lão Hoành chỉ là những sắc phong một ngôi chùa?Chú Bởn,cả Minh và tôi,thống nhất với nhau:Việc này phải giao cho hai Tuấn,luật sư thì xử lí thì sẽ hợp tình hợp lí nhất.

Năm tháng rồi cũng trôi qua?Cũng chẳng biết bằng cách nào?Phật giáo chùa Bãi Đá mới đồng ý mua lại bốn sắc phong?Số tiền lên đến hàng chục tỷ.Theo tâm ý của luật sư Tuấn:chia làm ba phần:Một cho quỹ khuyến học địa phương.Một cho phật giáo chùa Bãi Đá.Một giao cho luật sư Tuấn:xây lại mộ Lão Hoành,chùa mới :Chùa Hoành…ngay tại phố Hoành.(Hết)

Bãi Đinh 10-2015.

Lão Hoành.

 (Viết theo tên gọi của  một đồng môn H20)

Lão Hoành luôn là bí hiểm với cánh trẻ trâu làng bên,trẻ con làng tôi?Nhà thì một mình,hẻo lánh tít tận bờ sông.Con mực thì to lớn luôn ngồi túc trực,nhe nanh bên cái cổng tre .Con Vàng thì nằm trước cửa,sẵn  sàng nhảy xổ vào bất cứ ai.Bí hiểm hơn là sân luôn có đàn ngỗng thả.Con nào cũng vươn dài cổ,kều những tiếng:khào…khào.Mà trẻ con nhiều khi sợ nhất lại là ngỗng.Người lớn chẳng dọa:ngỗng cắn rốn lôi xuống ao ,dìm chết đuối là gì?Bí hiểm hơn nhà lão Hoành được rào kín bằng ba lớp rào tre,chó chui không lọt.Vườn tược của lão thì quanh năm sum suê ,trĩu quả… Rồi tôi cũng học hết cấp 2?Ông Hoành thì mãi bí hiểm với bọn trẻ trâu và trẻ mới lớn làng tôi.Có lần tôi hỏi các cụ trong làng:Ô Hoàng,nhà sao ở tận sát bờ sông mà không ở trong làng?Họ đều chép miệng:cái dân ngụ cư.có đất bãi,bờ sông mà ở thì đã sướng quá rồi?Nhưng kín cổng ,chắc rào…như thế chắc ngụ cư cũng phải giàu lắm.Của nả chắc phải nhiều.Hai anh con trai đi từ thủa nào.một mình sống nơi bờ sông xa dân làng ?Thì biết thế nào?Mà thư từ hồi ấy,tuyệt nhiên ông bưu tá xã chưa bao giờ đặt chân tới?...
Rồi đột nhiên…làng tôi ầm ỹ cái chuyện:chú Bởn bò ngồi tù 10 năm trở về?Bởn là tên cúng cơm.,bò là can tội trộm bò?Ngày ấy giết trâu ,trộm bò tội to lắm.Cả làng tôi đều sợ chú Bởn bò,sợ hơn nhiều trẻ trâu sợ Lão Hoành?Khổ nỗi cả làng có con trâu con bò nào đâu?Thợ cày,trâu bò toàn thuê làng bên cả.Bởn bò ở cạnh nhà tôi.Với người già gặp ngoài đường Bởn thường lừ lừ,chẳng chào hỏi ai.Với chúng tôi Bởn Bò lại rất mau miệng.Thế là thân với chúng tôi?Mà cũng lạ,người lớn làng tôi thấy chú Bởn bò thân với trẻ con lại lấy thế làm vui.Như thế là trẻ làng không sợ làng khác bắt nạt.Thế lại càng an tâm.Tiếng là Bởn trộm cắp ở đâu?Chứ làng tôi xưa nay có mất mát cái gì?
Một lần,hỏi chú Bởn bò về cái Lão Hoành bí hiểm ngoài bờ sông?Bởn bò cười nhạt:Mày có muốn thâm nhập cơ ngơi lão Hoành,hôm nào theo tao?Tưởng Bởn bò nói đùa,song cái đêm Đông cuối năm ấy,Bởn bò đến rủ tôi đi thâm nhập nhà Lão Hoành.Tò mò và đã đi với Bởn bò thì sợ gì nữa…Bởn bò mang theo một cái bao tải?Chắc là định chôm chỉa của lão Hoành cái gì đây…Thật lạ,con mực thấy chú Bởn cứ run bắn người lên,con Vàng cũng vậy chạy tót vào nhà rúc xuống gầm giường…mà chả thấy sủa ,cắn gì…?Đàn ngỗng không thấy chó cắn vẫn nằm cả đầu nhà ngủ.Bởn bò lấy trong bao tải bó lá khoai nước,phủ lên mỗi chú ngỗng một lá to.Lạ ngỗng càng nằm im?Trong nhà vẫn có ngọn đèn leo lét.Lão Hoành nằm trên giường tre,trân trân nhìn lên nóc nhà.Bí hiểm hơn khi chú Bơn và tôi bước vào.Thì một tiếng nói trầm tĩnh của Lão Hoành vang lên:
-Anh Bởn đấy hả?Tôi chỉ đủ sức chờ anh và biết chỉ có anh mới có gan vào nhà tôi?
-(?)
-Tôi thì sắp đi,thằng cả chết rồi…thằng hai thì chưa có tin tức gì?Cơ ngơi này tôi để cả cho anh,cũng chẳng có gì .Nhà tranh.Vườn tược .Đàn ngỗng .Lũ chó…Nhưng anh Bởn phải giúp tôi một việc.Hãy truyền gia phả dòng họ tôi cho con cháu tôi nếu chúng tới tìm.Ông lấy ở đầu giường một hộp gỗ hình ống.Sơn mài cẩn thận.Vẫn nằm,đưa cho chú Bởn.
-Tiện đây có thằng cu là đứa có học,viết hộ di chúc để làm bằng.
Tôi lấy cái bút máy Trường sơn và ghi lên giấy mà lão Hoành đưa cho những điều lão đọc.Dưới ánh đèn dầu sắp tàn.Nội dung thì chả cần nói lại.
Chú Bởn bò và tôi,chả nói được gì.Lão Hoành bảo sao thì làm vậy.Chú Bởn sau cùng ra vại múc một gáo nước,đỡ Lão Hoành uống chưa hêt một nửa.
-Anh Bởn cứ để tôi nằm,về nhớ hạ cổng tre…Sáng muộn ngày mai,hãng báo cho các chức sắc làng.Tôi chưa đi được ngay đâu.
Ối giời ơi!Cái bí hiểm của Lão Hoành chỉ có vậy…Hiếm có một người,tưởng như không tiếp xúc một ai mà chuyện làng,chuyện xã lại rành rẽ đến vậy?Chú Bởn bò nói:Tao chỉ biết và nói chuyện với thằng cả Hoành có một lần?Chứ lão Hoành thì cũng chưa bao giờ…Ôi dào! Hồi trong tù,cùng bị giam với thằng Tung trùm trèo tường ,khoét vách?Nó nói đi ăn trộm mà chó sủa thì vứt ?Tao hỏi,thì nó không nói?Cùng ra tù nó dúi cho tao gói giấy bọc kĩ.Dặn :Da hổ đấy,mày bóc ra bỏ túi.Thì con chó nào gặp mày cũng im thin thít.Nay mới thử quả là hiệu nghiệm.Phủ lá khoai trùm lên ngỗng,thì cả làng này ai chả biết….
Sáng muộn,tôi sang nhà cụ trưởng thôn.Lão Hoành sắp đi rồi cụ ơi!-Sao cậu biết?Tôi thuật lại chuyện tối hôm trước.Và đưa bản di chúc có cả điểm chỉ của Lão Hoành bằng mực tím từ cái bút máy Trường sơn của tôi.Cụ trưởng thôn tức tốc kéo tôi chạy ra nhà lão Hoàng.Lão Hoàng còn tỉnh,song không nói được nữa.Cụ trưởng thôn thương cảm và hối hận:Dân làng tôi có lỗi với ông nhiều lắm…Lão Hoàng hực lên một tiếng ,rồi đi.Cụ trưởng thôn vuốt mắt cho lão…
Rồi dân làng đã lo tang ma,cho lão Hoành thế là chu đáo.Chú Bởn bò duy nhất chít khăn tang và đáp lễ. …Rồi chú cũng chuyển ra ở hẳn cơ ngơi của Lão Hoành.Hộp gia phả quí nhất của Lão Hoành duy chỉ có Bởn bò ,tôi và cụ trưởng thôn biết…và cũng chưa thấy ai đến tìm,hỏi cho đến giờ?

Kỳ sau:Phố Lão Hoành!

Ca khúc Trái tim người lính,trong phim Chớp mắt cùng số phận.

Ngày gặp mặt truyền thống của sinh viên nhập ngũ 70.71.72...của thế kỉ trước đã diễn ra.Sinh viên bách khoa có ông Nguyễn Dũng,cựu sinh viên hóa K15...